امشب به مناسبت سالروز عزل ابوبکر و نصب الهی علی علیه‌السلام برای خواندن آیات برائت یکی از دوستان قصد دارند شام بدهند

شان نزول این آیات مورد تایید همه مفسران شیعه و اهل‌تسنن است و تاکیدی بر حقانیت الهی امیرالمومنین علی علیه‌السلام و افتخاری دیگر برای محبین آن وجود جواهرآساست.
سوره برائت (توبه) حامل پیامهای مهمی در مورد عدم سازش با مشرکان مکه بود که بنابر آیه سوم این سوره، بایستی در روز «حج اکبر» برای تمام کسانی که به حج می‌آمدند یا در آنجا حضور داشتند (چه مسلمان و چه مشرک)، خوانده می‌شد تا خبر آن به همه مردم برسد.

نقل شده که پیامبر اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله پس از نزول آیات اولیه، سوره را به ابوبکر داد تا با جمعی به مکه برود و آن آیات را برای مردم بخواند، اما با نزول جبرئیل و رساندن این دستور که «جز تو یا مردی از جنس تو، فرد دیگری نباید این ابلاغ را برساند» پیامبر، علی علیه‌السلام را به این مقام برگزید.
(لا'یُؤَدِیُّ عَنکَ إلا'ّ أَنْتَ أَوْ رَجُلٌ مِنْکَ؛ آلوسی10/44نظام نیشابوری10/36ابن هشام4/190)

پیامبر او را بر استر مخصوص خود (غَضْباء) سوار و به سوی مکه رهسپار کرد و فرمود که سوره را از ابوبکر بگیرد و به نمایندگی شخص پیامبر آن را در روز حج اکبر (روز عید قربان) برای مردم بخواند.
مفسران و مورخان درباره این ماجرا اتفاق نظر دارند (درباره معنای این جمله و مقصود از «رجلٌ منک » رجوع کنید به تفاسیر از جمله: زمخشری، قرطبی، آلوسی، و طباطبائی ذیل آیه 61 آل عمران؛ و نیز رجوع کنید به مباهله، آیه 61 سوره آل عمران) و حضرت علی علیه‌السلام، سوره را از ابوبکر گرفت و به سوی مکّه رفت و ابوبکر را بین آمدن به مکه یا بازگشتن به مدینه مخیر کرد. ابوبکر، به مدینه بازگشت.

امیرالمومنین علیه‌السلام آیات را در سه روز ایام تشریق در صحرای منا که مجمع کفار و مشرکین بود و از بغض و عداوت علی علیه‌السلام آکنده بود، هر صبح و شام همراه فرمایشات پیامبر با صدای بلند برای مردم خواند.

به اتفاق مفسران و مورخان، علی علیه السّلام با خواندن آیات از جانب پیامبر اکرم، چهار پیام مهم را نیز بیان کرد:

1. بیزاری خداوند و پیامبرش از مشرکان پیمان شکن
2. تعیین مهلت چهار ماهه برای مشرکانی که با رسول اللّه پیمان نبسته یا عهد را شکسته بودند، اما کسانی که پیمان خود را نشکسته بودند تا پایان مدّت پیمان، بر پیمان خود باشند؛ و اعلان جنگ به مشرکان، پس از مهلت مقرر، اگر به حق نپیوندند؛ در هر جا که یافت شوند
3. ممنوعیت شرکت مشرکان در اجتماع مسمانان در حج پس از آن سال
4. ممنوعیت طواف با بدن برهنه و اعلان بطلان آداب و رسوم دوره جاهلی در طواف

بازگشت امام علی از ماموریت خواندن آیات برائت

از هنگامی‌که علی علیه‌السلام به مکه رفته بود از فراغ او آثار حزن بر صورت مبارک پیامبر ظاهر گشته بود، صحابه با خود می‌گفتند شاید خبر فوت آن حضرت از آسمان رسیده یا از ما دلخور شده باشد.
ابوذر نزد پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله دارای مقام و منزلتی بود فلذا او را به نزد آن حضرت فرستادند. ابوذر کلمات اصحاب را عرضه داشت و آن حضرت فرمود: حزن و اندوه من برای مفارقت علی‌ست.
ابوذر برای اطلاع از حال علی علیه‌السلام از مدینه به استقبال آن حضرت حرکت کرد و در میان راه به امیرالمومنین علیه‌السلام رسید و عرض کرد که پدر و مادرم به فدای شما؛ آهسته تشریف بیاورید تا من پیش‌تر بروم و بشارت آمدن شما را به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله دهم. ابوذر به سرعت خود را به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله رسانید و آمدن علی علیه‌السلام را بشارت داد. آن حضرت با اصحاب به استقبال علی علیه‌السلام آمدند و چون به ایشان رسیدند، پیاده شده آن حضرت را در آغوش گرفتند و صورت مبارک خود را بر شانه علی علیه‌السلام گذاشتند و از شوق دیدار گریستند و علی علیه‌السلام نیز گریستند...