پاسخ مسابقه شماره 12

مسابقه شماره 12 برخلاف مسابقات قبلی، هم وقتش کم بود و هم جایزه‌هاش محدود، اما شرکت‌کننده‌هاش خیلی بیشتر از تعداد بود که پیش‌بینی می‌شد و این منو به این فکر انداخت که برای مسابقات بعدی حتما از یک فرم مسابقه استفاده کنم که مدیریت پاسخ‌ها و انتخاب برنده کمتر وقت بگیره.

خیلی از دوستان پاسخ رو درست داده بودند، اما شرح و منبعش رو ذکر نکرده بودند. در بین این جواب‌های درست، یکی از دوستان منبعش رو «حدس» و دیگری «مامانش»! ذکر کرده بود که خب سندش مرسل بود: D

نفر اول آقای ع. دانشجوی رشته کامپیوتر که پاسخ بسیار مفصل و کاملی رو با تحقیق داده بودند. نفر دوم هم خانم یاس (یکی از کامنترها) بودند که پاسخشون کامل و شامل سه منبع بود. نفر سوم هم طلبه‌ای از قم بود که جوابشون کامل و از همه منابع معتبر نام برده بودند. نفرات بعدی هم اکثرا پاسخ‌هاشون مشابه بود.

بعضی از شرکت کنندگان بجای جوایز مادی، التماس دعا یا جوایز غیرمادی را داشتند که از لطفشون تشکر می‌کنم خصوصا یکی از دانشجویان مهندسی مکانیک تهران و یکی از دانشجویان Phd دانشگاه صنعتی شریف.
جوایز این دوستان تا ساعتی دیگر براشون ارسال میشه و اما پاسخ مسابقه:

طبق منابع اهل سنت اولین فردی که با ابوبکر بیعت کرد، همان بود که بعد از وی خلیفه شد. اما طبق منابع شیعی، اولین فردی که با ابوبکر بیعت کرد، شیطان بود. این داستان در کتب معتبر حدیث شیعی با سند صحیح نقل شده از جمله الکافی 8/344
خلاصه داستان هم اینگونه است که سلمان فارسی نقل می‌کند که بعد از رحلت پیامبر آن انسان‌های معلوم الحال در سقیفه جمع شده بودند و بر سر جانشینی پیامبر داد و قال می‌کردند... سپس نقل می‌کند که نزد امیرالمومنین آمده در حالی که حضرت مشغول غسل پیامبر بوده. از وضعیت سقیفه و انتخاب ابوبکر به حضرت می‌گوید. حضرت سوال می‌کند دانستی آن که اول بیعت کرد که بود؟ سلمان می‌گوید پیری عارف‌نشان بود که بر پیشانی‌اش جای سجده بسیار بود و بر عصایش تکیه کرده بود...
سپس حضرت می‌گوید: ذاک ابلیس لعنه الله (او ابلیس بود که لعنت خدا بر او باد)

مشروح پاسخ‌های طولانی برگزیده دوستان را در ادامه می‌بینید.

در حدیثی از سلیم بن قیس الهلالی در «كتاب سلیم بن قیس الهلالی» نشر الهادی‏ و طبع 1405 آمده است:

عن ابان بن ابی عیاش عَنْ سُلَیْمِ بْنِ قَیْسٍ الْهِلَالِیِّ قَالَ سَمِعْتُ سَلْمَانَ الْفَارِسِیَّ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ یَقُولُ لَمَّا قُبِضَ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ صَنَعَ النَّاسُ مَا صَنَعُوا وَ خَاصَمَ أَبُو بَكْرٍ وَ عُمَرُ وَ أَبُو عُبَیْدَةَ بْنُ الْجَرَّاحِ الْأَنْصَارَ فَخَصَمُوهُمْ بِحُجَّةِ عَلِیٍّ ع قَالُوا یَا مَعْشَرَ الْأَنْصَارِ قُرَیْشٌ أَحَقُّ بِالْأَمْرِ مِنْكُمْ لِأَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص مِنْ قُرَیْشٍ وَ الْمُهَاجِرِینَ مِنْهُمْ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی بَدَأَ بِهِمْ فِی كِتَابِهِ وَ فَضَّلَهُمْ وَ قَدْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص- الْأَئِمَّةُ مِنْ قُرَیْشٍ قَالَ سَلْمَانُ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ فَأَتَیْتُ عَلِیّاً ع وَ هُوَ یُغَسِّلُ رَسُولَ اللَّهِ ص فَأَخْبَرْتُهُ بِمَا صَنَعَ النَّاسُ وَ قُلْتُ إِنَّ أَبَا بَكْرٍ السَّاعَةَ عَلَی مِنْبَرِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ اللَّهِ مَا یَرْضَی أَنْ یُبَایِعُوهُ بِیَدٍ وَاحِدَةٍ إِنَّهُمْ لَیُبَایِعُونَهُ بِیَدَیْهِ جَمِیعاً بِیَمِینِهِ وَ شِمَالِهِ فَقَالَ لِی یَا سَلْمَانُ هَلْ تَدْرِی مَنْ أَوَّلُ مَنْ بَایَعَهُ عَلَی مِنْبَرِ رَسُولِ اللَّهِ ص قُلْتُ لَا أَدْرِی إِلَّا أَنِّی رَأَیْتُ فِی ظُلَّةِ بَنِی سَاعِدَةَ حِینَ خَصَمَتِ الْأَنْصَارُ وَ كَانَ أَوَّلَ مَنْ بَایَعَهُ بَشِیرُ بْنُ سَعْدٍ وَ أَبُو عُبَیْدَةَ بْنُ الْجَرَّاحِ ثُمَّ عُمَرُ ثُمَّ سَالِمٌ قَالَ لَسْتُ أَسْأَلُكَ عَنْ هَذَا وَ لَكِنْ تَدْرِی أَوَّلَ مَنْ بَایَعَهُ حِینَ صَعِدَ عَلَی مِنْبَرِ رَسُولِ اللَّهِ ص قُلْتُ لَا وَ لَكِنِّی رَأَیْتُ شَیْخاً كَبِیراً مُتَوَكِّئاً عَلَی عَصَاهُ بَیْنَ عَیْنَیْهِ سَجَّادَةٌ شَدِیدُ التَّشْمِیرِ صَعِدَ إِلَیْهِ أَوَّلَ مَنْ صَعِدَ وَ هُوَ یَبْكِی وَ یَقُولُ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَمْ یُمِتْنِی مِنَ الدُّنْیَا حَتَّی رَأَیْتُكَ فِی هَذَا الْمَكَانِ ابْسُطْ یَدَكَ فَبَسَطَ یَدَهُ فَبَایَعَهُ ثُمَّ نَزَلَ فَخَرَجَ مِنَ الْمَسْجِدِ فَقَالَ عَلِیٌّ ع‏ هَلْ تَدْرِی مَنْ هُوَ قُلْتُ لَا وَ لَقَدْ سَاءَتْنِی مَقَالَتُهُ كَأَنَّهُ شَامِتٌ بِمَوْتِ النَّبِیِّ ص فَقَالَ ذَاكَ إِبْلِیسُ لَعَنَهُ اللَّهُ أَخْبَرَنِی رَسُولُ اللَّهِ ص أَنَّ إِبْلِیسَ وَ رُؤَسَاءَ أَصْحَابِهِ شَهِدُوا نَصْبَ رَسُولِ اللَّهِ ص إِیَّایَ لِلنَّاسِ بِغَدِیرِ خُمٍّ بِأَمْرِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَأَخْبَرَهُمْ أَنِّی أَوْلَی بِهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ أَمَرَهُمْ أَنْ یُبَلِّغَ الشَّاهِدُ الْغَائِبَ فَأَقْبَلَ إِلَی إِبْلِیسَ أَبَالِسَتُهُ وَ مَرَدَةُ أَصْحَابِهِ فَقَالُوا إِنَّ هَذِهِ أُمَّةٌ مَرْحُومَةٌ وَ مَعْصُومَةٌ وَ مَا لَكَ وَ لَا لَنَا عَلَیْهِمْ سَبِیلٌ قَدْ أُعْلِمُوا إِمَامَهُمْ وَ مَفْزَعَهُمْ بَعْدَ نَبِیِّهِمْ فَانْطَلَقَ إِبْلِیسُ لَعَنَهُ اللَّهُ كَئِیباً حَزِیناً وَ أَخْبَرَنِی رَسُولُ اللَّهِ ص أَنَّهُ لَوْ قُبِضَ أَنَّ النَّاسَ یُبَایِعُونَ أَبَا بَكْرٍ فِی ظُلَّةِ بَنِی سَاعِدَةَ بَعْدَ مَا یَخْتَصِمُونَ ثُمَّ یَأْتُونَ الْمَسْجِدَ فَیَكُونُ أَوَّلَ مَنْ یُبَایِعُهُ عَلَی مِنْبَرِی إِبْلِیسُ لَعَنَهُ اللَّهُ فِی صُورَةِ رَجُلٍ شَیْخٍ مُشَمِّرٍ یَقُولُ كَذَا وَ كَذَا ثُمَّ یَخْرُجُ فَیَجْمَعُ شَیَاطِینَهُ وَ أَبَالِسَتَهُ فَیَنْخُرُ وَ یَكْسَعُ وَ یَقُولُ كَلَّا زَعَمْتُمْ أَنْ لَیْسَ لِی عَلَیْهِمْ سَبِیلٌ فَكَیْفَ رَأَیْتُمْ مَا صَنَعْتُ بِهِمْ حَتَّی تَرَكُوا أَمْرَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ طَاعَتَهُ وَ مَا أَمَرَهُمْ بِهِ رَسُولُ اللَّه.

که مرحوم طبرسی ره در کتاب الإحتجاج علی أهل اللجاج، ج‏1، ص81 عین روایت را از قول قیس می‌آورند. همچنین مرحوم ثقه الاسلام در الكافی، ج‏8، ص: 344 عین روایت را منتهی با سند دیگری (عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِیسَی عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ عُمَرَ الْیَمَانِیِّ عَنْ سُلَیْمِ بْنِ قَیْسٍ الْهِلَالِیِّ قَالَ سَمِعْتُ سَلْمَانَ الْفَارِسِیَّ رَضِیَ اللَّهُ عَنْه‏) می‌آورد. که به نظر می‌آید از نظر رجالی این حدیث صحیحه است و به صراحت حضرت امیر سلام الله علیه اولین کسی را که با ابی بکر مبایعه می‌کند ابلیس لعنه الله معرفی میفرماید برخلاف آن چیزی که اهل سنت و یا دیگران فکر می‌کنند که اولین کسی که با او بیعت نموده را بشیر بن سعد بن ثعلبة بن خلاس بن زید بن مالك بن ثعلبة بن كعب بن الخزرج بن الحارث بن الخزرج الأنصاری ویا عمر بن خطاب و یا اسید بن حضیر و...

همچنین مولی محمد صالح مازندرانی در شرح این حدیث می‌فرماید: لما قبض رسول الله وصنع الناس ما صنعوا) بیان ما صنعوا إجمالا ما ذكر صاحب كتاب إكمال الإكمال وهو من أعاظم علماء العامة، قال: لما قبض رسول الله (صلی الله علیه وآله) انحاز الأنصار إلی سقیفة بنی ساعدة إلی سعد بن عبادة، واعتزل علی والزبیر وطلحة فی بیت، وانحاز بقیة المهاجرین إلی أبی بكر فأتی آت فقال: إن الأنصار انحازوا إلی سعد بن عبادة فی سقیفة بنی ساعدة فإن كان لكم بأمر الناس فأدركوهم قبل أن یتم أمرهم ورسول الله (صلی الله علیه وآله) فی بیته لم یفرغ من شأنه قد أغلق أهله الباب دونه قال عمر فقلت لأبی بكر: انطلق بنا إلی الأنصار حتی ننظر ماهم علیه فأتیناهم فإذا بین ظهرانیهم رجل مرسل فقلت من هذا ؟ فقالوا: سعد بن عبادة، فقلت: ماله ؟ قالوا: وجع فلما جلسنا قام خطیبهم ثم ذكر شیئا من فضائل الأنصار فلما سكت أردت أن أتكلم وقد أعددت فی نفسی مقالة أعجبتنی أن أقدمها، فقال لی أبو بكر: علی رسلك یا عمر ستكفی الكلام فأقول ثم تقول بعدی ما بدالك: فتكلم فوالله ما ترك كلمة أعجبتنی إلا قالها أو مثلها أو أفضل منها، ثم قال: أما ما ذكرتم من خیر فأنتم له أهل ولكن العرب لا تعرف هذا الأمر إلا لهذا الحی من قریش أوسط العرب نسبا ودارا وقد بعث الله محمدا بالهدی ودین الحق وكنا معشر المهاجرین أول الناس إسلاما ونحن عشیرته وذووا رحمه ونحن أهل النبوة والخلافة ونحن الأمراء وأنتم الوزراء وإخواننا وأحب الناس إلینا وقد رضیت لكم أحد هذین الرجلین فبایعوا أیهما شئتم وأخذ بید عمر وأبی عبیدة وكان بینهما فقال قائل من الأنصار: منا أمیر ومنكم أمیر، وكثر اللغط وارتفعت الاصوات، قال عمر: حتی خفنا الاختلاف فقلت لأبی بكر: ابسط یدك فبایعته وبایعه المهاجرون ثم بایعه الأنصار ویردنا الی سعد بن عبادة، فقال قائل منهم: قتلتم سعد بن عبادة، فقلت: قتل الله سعد بن عبادة، ثم نقل هذه القصة بطریق آخر قریب من المذكور إلا أنه قال: لما وضع أبو بكر یده علی عمرو وأبی عبیدة وقال: أنا أدعوكم الی أحد هذین الرجلین قالا معا: لا ینبغی لأحد أن یكون فوقك یا أبا بكر فقال قائل من الأنصار: منا أمیر ومنكم أمیر وكثر اللغط حتی خیف أن تقع الفتنة وأوجد بعضهم بعضا فقام أسید بن حضیر وبشیر بن سعد یستقبلان لیبایعوا أبا بكر فسبقهما عمر ثم بایعا معه ثم وثب الناس یبتدرون البیعة فما فرغ أبو بكر من البیعة رجع إلی المسجد فصعد المنبر فبایعه الناس وشغلوا الناس عن دفن رسول الله (صلی الله علیه وآله) حتی كان آخر اللیل من لیلة الثلاثاء وقد كان وفاته (صلی الله علیه وآله) نصف النهار من یوم الاثنین ثم أبو بكر لما حضرته الوفاة استخلف عمر وعمر لما حضرته الوفاة تركها شوری بین الستة وهم عثمان وعلی وطلحة والزبیر وسعد بن أبی وقاص وعبد الرحمن بن عوف (فخصموهم بحجة علی (علیه السلام)) أی بحجة هی لعلی (علیه السلام) علیهم (فی ظلة بنی ساعدة) الظلة بالضم كهیئة: الصفة (بین عینیه سجاده) السجادة بالفتح: أثر السجود فی الجبهة وفلان شدید التشمیر شدید الاجتهاد للعبادة وهو یبكی، قال: بعض الأفاضل ولا یمتنع أن یكون بكاؤه حقیقة لأنه جسم ولعل بكاؤه لشدة سروره بموت النبی (صلی الله علیه وآله) وجلوس أبی بكر محله، وقال محیی الدین شارح مسلم: الشیطان جسم لطیف روحانی قد یتصور بصورة، وقال القرطبی: یجوز رؤیته وقوله تعالی * (من حیث لا ترونهم) * محمول علی الغالب، ثم قال: وقیل: إن رؤیته علی صورته الأصلیة ممتنعة علی غیر الأنبیاء أو من خرقت له العادة وإنما یراه الناس فی صورة غیرها كما جاء فی الآثار، أقول: الآثار من طرق العامة والخاصة مستفیضة دالة علی جواز رؤیة الناس إیاه فی صورته الفرعیة، وأما رؤیتهم إیاه فی صورته الأصلیة كما دل (علیه السلام) كلام القرطبی وإن لم تكن ممتنعة عقلا لكنها لم یثبت لا عقلا ولا نقلا ولذلك قال المازری: هذه دعوی أن لم تكن لها مستند فهی مردودة نعم ثبوتها للأنبیاء من باب خوارق العادة لاختصاصهم بالروح القدسیة والقوة البصریة التی تدرك بها الأشیاء التی هی محجوبة عن غیرهم وفی قوله (علیه السلام): أخبرنی دلیل علی قوله ذاك إبلیس ولیس المقصود به رفع إنكار المخاطب لأن سلمان كان عالما بصدق مقالته فی كل ما یقول بل المقصود به زیادة تقریر الحكم و تثبیته فی ذهن المخاطب والمبالغة فی حثه علی التلقی بالقبول مع ما فیه من الإشعار بأنه (علیه السلام) كان عالما بهذا القضیة ونقضهم العهد قبل الوقوع وبأن الشیاطین لا یعلمون الأمور الكائنة قبل وقوعها وإلا لما حزنوا بأخذ المیثاق (فینخر) أی یمد الصوت فی خیاشیمه (ویكسع) أی یضرب دبره بیده أو رجله أو بكلیهما، ویحتمل أن یكون هذا منه حقیقة لأنه جسم وأن یكون استعارة علی سبیل التمثیل.
هذا تمام کلام المولی صالح رحمه الله (شرح الكافی-الأصول و الروضة، ج‏12، ص: 466)

اما این حدیث را بنده در کتب دیگر هم دیده ام از جمله: الوافی فیض کاشانی، ج‏2، ص: 187 که در ذیل حدیث در توضیح لغات می‌نویسد:
بحجة علی و هی تفضیل قریش و سیما المهاجرین منهم علی غیرهم كما یفسره و التشمیر رفع الثوب و إظهار التقشف و الشماتة إظهار الفرح ببلیة العدو و النخیر التصویب بالأنف و الكسع ضرب الدبر بالید أو بصدر القدم‏
همچنین: بحار الأنوار، ج‏28، ص: 262 و عوالم العلوم و المعارف مرحوم اصفهانی بحرانی رحمه الله ج‏11- قسم-2 فاطمة ص 557
همچنین مرحوم خوئی در شرح خود بر نهج البلاغه و در باب کیفیت غصب خلافت و ماجرای سقیفه این حدیث را نقل می‌کند فارجع الی منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة ج‏3، ص: 21
پس «ان اول من بایع ابی بکر ابلیس علیه لعنة الله» بوده است.
والسلام علی عباد الله الصالحین

یک خانم نوشته: من این موضوع رو اولین بار در کتاب "اسرار آل محمد" خوندم و خیلی برام عجیب بود. این مسابقه شما باعث شد امروز دوباره بخونمش و اینجا تایپش کنم. ممنون.

اول اینو بگم که خواهشا این رو هم تو جواب این مسابقه بنویسید که سلیم بن قیس (نویسنده کتاب اسرار آل محمد) از محضر پنج امام یعنی امیر المومنین و امام حسن و امام حسین و امام زین العابدین و امام باقر علیهم السلام علوم دینی رو یاد گرفت و با اصحاب خاصشون مثل سلمان و ابوذر و مقداد در تماس بود و با مخفی شدن و تقیه و سفر‌های زیاد در شرایط خفقان اون دوره این کتاب رو جمع کرد و خیلی کتاب ارزشمند و مستندیه و امام صادق علیه السلام راجع به این کتاب میفرمایند: « هر کس از شیعیان و محبین ما، کتاب سلیم بن قیس هلالی را نداشته باشد، چیزی از مسائل ولایت ما نزد او نیست، و به وسائل ما آگاهی ندارد. این کتاب الفبای شیعه و سری از اسرار آل محمد علیهم السلام است».

حالا جواب سوال: از کتاب "اسرار آل محمد" نوشته سلیم (solaim) بن قیس هلالی – ترجمه اسماعیل انصاری زنجانی خوئینی
این نسخه‌ای که دست منه مال انتشارات "دلیل ما" و چاپ دوازدهمه. در حدیث چهارم که راجع به ابوبکر نوشته شده در صفحه 219 کتاب من از قول جناب سلمان آمده که:
علی علیه السلام فرمود: ‌ای سلمان، آیا میدانی اول کسی که با او(ابوبکر) بر منبر پیامبر صل الله علیه و آله بیعت کرد که بود؟ عرض کردم: نه، ولی او را در سقیفه بنی ساعده دیدم هنگامی که انصار محکوم شدند و اولین کسانی که با او بیعت کردند مغیره بن شعبه و سپس بشیر بن سعید و بعد اوعبیده جراح و بعد عمر بن الخطاب و سپس سالم مولی ابی حذیفه و معاذ بن جبل بودند.
فرمود: درباره اینان از تو سوال نکردم، آیا دانستی هنگامی که از منبر بالا رفت اول کسی که با او بیعت کرد که بود؟
عرض کردم: نه، ولی پیرمرد سالخورده‌ای بود که بر عصایش تکیه کرده بود. دیدم که بین دو چشمانش جای سجده‌ای بود که پینه آن بسیار بریده شده بود! او بعنوان اولین نفر از منبر بالا رفت و تعظیمی کرد و در حالیکه میگریست گفت: «سپاس خدایی را که مرا نمیرانید تا ترا در این مکان دیدم! دستت را (برای بیعت) باز کن». ابوبکر هم دستش را دراز کرد و با او بعیت کرد. سپس گفت: «روزی است مثل روز آدم» (اشاره به حیله شیطان نسبت به حضرت آدم علیه السلام در بهشت است، و خود شیطان بیعت ابوبکر را به آن تشبیه کرده است) و بعد از منبر پایین آمد و از مسجد خارج شد.
علی علیه السلام فرمود: ‌ای سلمان، میدانی او که بود؟ عرض کردم نه، ولی گفتارش مرا ناراحت کرد، گوئی مرگ پیامبر صلی الله علیه و آله را با شماتت و مسخره یاد میکرد.
فرمود: او ابلیس بود. خدا او را لعنت کند. پیامبر(ص) به من خبر داد که ابلیس و روسای اصحابش هنگام منصوب کردن من توسط آنحضرت به امر خداوند در روز غدیر خم حاضر بودند. آنحضرت به مردم خبر داد که من نسبت به آنان از خودشان صاحب اختیار ترم، و به ایشان دستور داد که حاضران به غایبان برسانند.
(در آن روز) شیاطین و مریدان از اصحاب ابلیس رو به او کردند و گفتند: «این امت، مورد رحمت قرار گرفته و حفظ شده اند« و دیگر تو و مارا بر اینان راهی نیست. چرا که پناه و امام بعد از پیامبرشان به آنان شناسانده شد». ابلیس غمگین و محزون رفت.
امیرالمومنین علیه السلام فرمود: بعد از آن، پیامبر (ص) به من خبر داد و فرمود: مردم در سقیفه بنی ساعده با ابوبکر بیعت میکنند بعد از آنکه با حق ما و دلیل ما استدلال کنند. سپس به مسجد میآیند و اولین کسی که بر منبر من با او بیعت خواهد کرد ابلیس است که به صورت پیرمرد سالخورده پیشانی پینه بسته، چنین و چنان خواهد گفت.
سپس خارج میشود و اصحاب و شیاطین و ابلیسهایش را جمع میکند. آنان به سجده میافتند و میگویند: «ای آقای ما، ‌ای بزرگ ما، تو بودی که آدم را از بهشت بیرون کردی»! (ابلیس) میگوید: «کدام امت پس از پیامبرشان گمراه نشدند؟ هرگز! گمان کرده اید که من بر اینان سلطه و راهی ندارم؟ کار مرا چگونه دیدید هنگامی که آنچه خداوند و پیامبرش درباره اطاعت او دستور داده بودند ترک کردند» و این همان قول خداوند متعال است که «و لقد صدق علیهم ابلیس ظنه فاتبعوه الا فریقا من المومنین»: «ابلیس گمان خود را به آنان درست نشان داد و آنان به جز گروهی از مومنین او را متابعت کردند-سوره سبا آیه 20».

نگارش: 12 سال پیش